Đổi mới phương pháp giảng dạy: Tăng tính tích cực và hứng thú trong lớp học

Đổi mới phương pháp giảng dạy: Tăng tính tích cực và hứng thú trong lớp học

Trong bối cảnh giáo dục đại học ngày càng hướng tới sự đổi mới và chủ động của người học, phương pháp giảng dạy tích cực (active learning) đang trở thành xu hướng được ưa chuộng tại nhiều trường đại học. Khác với cách dạy truyền thống dựa trên việc giảng bài chuyên sâu, phương pháp tích cực nhấn mạnh vào vai trò tương tác, trải nghiệm và khả năng tự học của sinh viên. Vậy giảng viên có thể làm gì để áp dụng hiệu quả các phương pháp này?
1. Hiểu đúng về phương pháp giảng dạy tích cực
Phương pháp giảng dạy tích cực không đơn thuần là việc thay đổi hình thức dạy, mà là sự chuyển đổi tư duy trong việc nhận thức và thực hành giáo dục. Tại trung tâm của mô hình này, người học được xem là nhân tố trung tâm, với sự tham gia tích cực vào quá trình tìm hiểu, thực hành và áp dụng kiến thức. Giảng viên trong vai trò hướng dẫn, tổ chức và tăng cường tương tác, thay vì đơn thuần truyền đạt thông tin.
2. Các kỹ thuật tăng tính tích cực trong lớp học
• Thảo luận nhóm: Chia lớp học thành các nhóm nhỏ để cùng thảo luận với nhau, giúp sinh viên rèn luyện tư duy phản biện và khả năng giao tiếp.
• Trò chơi vai (role-play): Áp dụng trong các tình huống thực tiễn giúp sinh viên nhận diện và giải quyết vấn đề linh hoạt.
• Dự án nhỏ (mini project): Cho sinh viên tự thiết kế sản phẩm hoặc báo cáo theo nhóm, giúp liên hệ thực tiễn và phát triển kỹ năng hợp tác.
• Câu hỏi mở (open-ended questions): Thay vì câu hỏi đóng, giảng viên có thể khơi gợi những câu hỏi tăng tư duy và tranh luận.
• Câu lạc bộ giờ học: Tạo những khoảnh khắc bất ngờ trong bài giảng như video, câu chuyện thực tế, trò chơi nhanh... nhằm thu hút và làm mới nội dung.
3. Tăng hứng thú học tập cho sinh viên
Việc học không chỉ diễn ra trong giờ lên lớp. Việc tạo động lực, hình thành thái độ tích cực đối với học tập là yếu tố then chốt. Giảng viên có thể:
• Khuyến khích sinh viên tự đánh giá sự tiến bộ và đặt mục tiêu học tập cá nhân.
• Lắng nghe và phản hồi tích cực với ý kiến sinh viên.
• Tạo môi trường học tập khích lệ sự sáng tạo, tư duy phản biện và sự tự tin chia sẻ.
4. Kết hợp với công nghệ
Chuyển đổi số trong giáo dục không chỉ dừng lại ở việc sử dụng phần mềm, mà còn là sự kết hợp linh hoạt giữa trực tiếp và trực tuyến, giữa công nghệ và tư duy sư phạm. Giảng viên có thể:
• Dùng các nền tảng tương tác (Kahoot, Mentimeter, Padlet...) để tăng tương tác.
• Kết hợp LMS (như Moodle, Google Classroom) để giao bài, thu bài và phản hồi nhanh.
• Tổ chức hoạt động trực tuyến linh hoạt: quiz, forum thảo luận, chia sẻ video,...
Giảng dạy tích cực và tăng hứng thú cho sinh viên không phải là một phương pháp duy nhất mà là một tư duy đổi mới trong cách tiếp cận giáo dục đại học. Mỗi giảng viên có thể linh hoạt vận dụng nhiều kỹ thuật nhỏ nhưng hiệu quả, phù hợp với bối cảnh và môn học của mình. Trung tâm Hỗ trợ Giảng dạy sẽ luôn đồng hành cùng giảng viên trong hành trình đổi mới và nâng cao chất lượng dạy – học.

Đổi mới phương pháp giảng dạy: Tăng tính tích cực và hứng thú trong lớp học

Nguồn: Trung tâm Hỗ trợ Giảng dạy